12.2.3 Cliënt is minderjarig

Er bestaat speciaal beleid voor het verlenen van een zogenaamde buitenschuldvergunning in geval van een alleenstaande minderjarige vreemdeling (amv). Dit beleid staat beschreven in Vc B8/6. Daarin worden de volgende voorwaarden gesteld om als amv in aanmerking te komen voor een buitenschuld vergunning:

  1. de vreemdeling is alleenstaand;
  2. de vreemdeling is (nog) minderjarig;
  3. de vreemdeling is ten tijde van de eerste verblijfsaanvraag jonger dan vijftien jaar en
  4. voor de vreemdeling is in het land van herkomst -of een ander land waar hij redelijkerwijs naartoe kan gaan- geen adequate opvang of het vertrek kan buiten de schuld van de vreemdeling niet plaatsvinden en hij heeft zich actief ingezet om zijn vertrek te realiseren.

Op grond van het oude beleid was het zo dat bij amv’s -jonger dan 15 jaar- ambtshalve werd getoetst of er adequate opvang was in het land van herkomst en bij amv’s - ouder dan 15 jaar - werd dit onderzoek niet uitgevoerd. Deze groep - ouder dan 15 jaar - werd in de praktijk echter ook niet uitgezet. De groep verbleef dus jarenlang “in limbo”: zij werden niet uitgezet uit NL maar kregen ook geen verblijfsvergunning in NL.

Dit beleid moest echter aangepast na de uitspraak van het Hof van Justitie in het arrest T.Q. tegen Nederland van 14 januari 2021.[2] In deze belangrijke uitspraak werd onder meer bepaald dat lidstaten zich er eerst van moeten overtuigen dat er adequate opvang beschikbaar is in het land van terugkeer voordat zij een terugkeerbesluit uitvaardigen tegen een amv. Bij het onderzoek naar adequate opvang mag geen enkel op leeftijd gebaseerd onderscheid gemaakt worden; wat eerder wel in Nederland gebeurde bij 15+. De IND heeft naar aanleiding van het T.Q.- arrest een informatiebericht opgesteld.[3]

De Afdeling heeft in haar uitspraken van 8 juni 2022 en van 12 juli 2023 verder invulling gegeven aan het T.Q.-arrest.[4] In de Kamerbrief van 14 juli 2022 heeft de staatssecretaris invulling gegeven aan de Afdelingsuitspraak van 8 juni 2022.[5] De nationale jurisprudentie en het beleid zijn nog volop in ontwikkeling dus check dit. Voorts wordt hier verwezen voor amv aspecten naar hoofdstuk 8.